Aktivisti Nacionalne koalicije za decentralizaciju sa aktivistima Crte, iz 10 gradova i opština u Srbiji analizirali su izborne procese na lokalnom nivou, i to u: Nišu, Požarevcu, Knjaževcu, Mladenovcu, Smederevu, Prokuplju, Somboru, Valjevu, Ćupriji i Pančevu.
Autor je prikupio informacije i izneo ocene o predizbornoj kampanji, izbornom danu i konstituisanju izvršne vlasti u opštini Knjaževac.
Predizborna kampanja i izborni dan
Na području Zaječarskog okruga, lokalni izbori održani su u tri od četiri opštine. Lokalni izbori su sprovedeni i u Knjaževcu 21. juna 2020. godine. Što se tiče predizbornih aktivnosti na teritoriji opštine Knjaževac, najčešći događaji bili su vezani za komunikaciju sa biračima u vidu štandova, deljenja letaka na ulici, posećivanja građana i ostavljanja propagandnog materijala u sandučiće. Pored toga, aktivna je bila i telefonska kampanja, prvenstveno Srpske napredne stranke, a u manjem obimu i telefonska kampanja Socijalističke partije Srbije. Od ostalih stranaka u opštini Knjaževac koje su imale značajniju komunikaciju sa biračima jeste Pokret obnove kraljevine Srbije, koji je skoro svakodnevno postavljao štand na trgu i delio propagandni materijal. Ostale stranke nisu imale značajniju ulogu u tom smislu.
Funkcionersku kampanju vodio je predsednik opštine Milan Đokić, gde je najčešće obilazio infrastrukturne radove i tom prilikom obećavao nove. Tokom kampanje obilazio je sela u društvu svojih saradnika i odborničkih kandidata ispred SNS-a. Da je bio vrlo aktivan, svedoče u prilog tome i brojne otvorene fabrike i novi pogoni, koje je otvorio u svega nekoliko dana. Jedna od njih je i nemačka kompanija “Hatiba” za čije je otvaranje zaslužan Kabinet predsednika Republike Srbije, kako je istakao predsednik opštine Milan Đokić. Pored toga, Knjaževac je dobio i novi pogon kompanije “SCS.plus” u kome će se proizvoditi proizvodi od brizgane i duvane plastike. “SCS.plus” je označio početak rada pogona takođe u prisustvu predsednika opštine. U centru pažnje bila je i izgradnja hotela na Banjici, kao projekat razvoja banjskog turizma, koja je stopirana zbog pandemije koronavirusa. Projekat izgradnje hotela na Banjici dobio je podršku predsednika Srbije o čemu je govorio je i Miroljub Božinović, član Opštinskog odbora Srpske napredne stranke.
Kupovine glasova bilo je u vidu dodele vaučera učencima završnih razreda srednjih škola sa teritorije opštine i učenicima završnih razreda koji su se školovali u drugim mestima, ali imaju prebivalište na području Knjaževca. Takođe vršena je podela paketa staroplaninskim selima i selima u dolini Timoka koji su pretežno bili namenjeni deci. Pored toga, deljena je i humanitarna pomoć u vidu podele namirnica nezaposlenima.
U okviru predizborne kampanje, Knjaževac su posetili Ivica Dačić i Dragan Marković Palma. Tom prilikom su se obratili okupljenima u centru grada, među kojima su uglavnom bili stariji građani i penzioneri. Aktivnosti Srpske radikalne stranke započete su posetom Timočkoj krajini gostovanjem Vojislava Šešelja u Knjaževcu. Knjaževac je posetio i generalni sekretar predsednika Republike Srbije, Nikola Selaković. On je zajedno sa članovima opštinskog odbora, odborničkim kandidatima na predstojećim izborima, kao i sa građanima Knjaževca razgovarao o dosadašnjim rezultatima u Knjaževcu, kao i o velikim razvojnim projektima i planovima za naredni period.
Svi lokalni mediji stavljeni su u službu vladajuće stranke, pa je izveštavanje bilo krajnje kontrolisano, tako da je najveći medijski prostor imao SNS kao i političke stranke bliske njima.
Covid-19 pandemija u Knjaževcu bila je iskorišćena od strane predsednika opštine kroz podele zdravstvene pomoći i hrane penzionerima o čemu su svakodnevno obaveštavali lokalni mediji.
Ciljna grupa za podelu paketa bili su penzioneri i socijalno ugroženo stanovništvo, gde je penzionerima podeljeno više od 10.000 higijenskih paketa a licima sa smetnjama u razvoju, korisnicima narodne kuhinje kao i Centra za socijalni rad podeljeni su prehrambeni paketi. Takođe, prehrambeni paketi deljeni su i po okolnim selima opštine Knjaževac.
Atmosfera oko i unutar biračkih mesta je bila mirna. Na biračkim mestima na kojima su posmatrači organizacije Crta pratili glasanje, nije bilo značajnijih nepravilnosti. Primećeno je da se pred zatvaranje biračkih mesta intenzitet dolaska glasača povećao. Kako ni Knjaževac nije bio izolovan slučaj, posmatrači Crte su uočili da se glasači dovoze organizovano na biračka mesta.
Raspodela mandata
Za sad nije bilo preletanja, ali postoje spekulacije da će dve odbornice POKS-a preći u SNS. Ostaje da se vidi na nekoj od narednih sednica SO Knjaževac.
Izbor izvršne vlasti
Nakon što je konstituisan lokalni parlament, u zakonom predviđenom roku održana je i druga sednica na kojoj je izabrana i lokalna izvršna vlast u Knjaževcu. Na čelu opštine i u naredne četiri godine biće Milan Đokić, kome je ovo treći mandat na ovoj funkciji. Funkciju zamenika predsednika Opštine obavljaće Branislav Josifović, dosadašnju šef kabineta. Izabrano je i Opštinsko veće od osam članova, među kojima je i sveštenik Siniša Đorđević.
Za predsednika Skupštine opštine Knjaževac izabran je Marko Stojanović, dosadašnji pomoćnik predsednika opštine Knjaževac, dok je za njegovog zamenika izabran Igor Stevanović, čovek koji je u prethodnom periodu vodio Skupštinu u ovom gradu.
- Izveštaji su deo projekta ,,Građani na straži’’ koji CRTA sprovodi u partnerstvu sa Nacionalnom koalicijom za decentralizaciju sa ciljem jačanja kvaliteta i stabilnosti demokratskih procesa kroz uspostavljanje temelja za nepristrasnu procenu integriteta, transparentnosti i regularnosti izbornog procesa, tokom i između izbornih ciklusa.
