Njegova Svetost Patrijarh srpski g. Porfirije je stigao sinoć, 2. novembra 2024. godine, u Zaječar, gde je ispred Sabornog hrama Rođenja Presvete Bogorodice svečano dočekan od strane Visokopreosvećenog Mitropolita timočkog g. Ilariona, arhijereja Srpske Pravoslavne Crkve, sveštenstva, monaštva i blagočestivog naroda.
Svjatjejšeg Patrijarha u porti Sabornog hrama hlebom i solju su dočekali mališani u narodnoj nošnji. Prošavši kroz svečani špalir koji su napravili pripadnici Vojske Srbije i Policije, patrijarh Porfirije je ušao u hram, koji obeležava 190. godišnjicu postojanja, gde je služen svečani čin doksologije.
Posle svečanog bogosluženja, pozdravljajući Njegovu Svetost Patrijarha, braću arhijereje, direktora Uprave za saradnju sa crkvama i verskim zajednicama, gradonačelnika Zaječara i predstavnike lokalnih institucija, verni narod Eparhije timočke i goste, mitropolit Ilarion je, uz veliku radost povodom dočeka Svetejšeg Patrijarha, uputio i reči utehe u velikom bolu povodom jučerašnjeg tragičnog događaja u Novom Sadu:
– Mi koji smo u Crkvi znamo da je Vaskrsenjem Hristovim smrt pobeđena i da smrt nije kraj ovom životu ako smo u Crkvi, ako smo sa Hristom Vaskrslim i ako kroz Crkvu uspemo da sagledamo jedni druge u horizontali, a pre toga da sagledamo sebe u odnosu na Gospoda u duhovnoj vertikali.
– Vaša Svetosti, neizmerna je radost i blagodarnost što ste ovde danas sa nama. Pozdravljam Vas kao jedanaesti episkop Eparhije timočke, ali i kao prvi Mitropolit timočki, uz Vaš blagoslov i odluku Svetog Arhijerejskog Sabora. Ono što je za nas svakako veoma važno jeste kontinuitet koji nova titula Arhiepiskopa romulijanskog donosi, jer znamo da su na tom drevnom svetilištu naši preci čak i svojim životom svedočili o Vaskrsenju Hristovom poručio je mitropolit Ilarion i podsetio:
– Mi Vas pozdravljamo, Vaša Svetosti, ispred naroda Eparhije timočke, uz blagodarnost što ste treći put kao Patrijarh srpski posetili Eparhiju timočku – posle Vaše posete Kladovu, Donjem Milanovcu i pre dve godine Negotinu – što ste danas po prvi put kao poglavar naše svete Crkve došli u sedište episkopa timočkih i što ste svojim blagoslovom posvedočili da smo kao Crkva Hristova živi i upućeni jedni na druge bez obzira na iskušenja sa kojima se susrećemo. Mi Vas pozdravljamo u gradu Zaječaru i u Eparhiji timočkoj, koja slavi Sretenje Gospodnje, kada je Eparhija timočka i osnovana pre tačno 190 godina, davne 1834. godine. Mi Vas pozdravljamo u gradu Zaječaru u ovom susretu, koji je upravo i sretenje Boga i čoveka, ali i sretenje Presvete Bogorodice sa svima nama, sretenje sa Majkom Božjom koja je zaštitnica ovog grada i koju praznujemo posebno posle Njenog čudesnog javljanja pre osam decenija.
– U znak naše iskrene blagodarnosti i molitvenog vapaja za Vašim očinskim i pastirskim molitvama, mi Vam, Vaša Svetosti, uručujemo skromni dar, ali dar od srca, ikonu Sretenja Gospodnjeg, kao izraz naše bratske i hrišćanske ljubavi, kao izraz naše blagodarnosti za Vaš veliki trud koji ulažete na polju misije Crkve, objedinjavajući i Istok i Zapad, a tako objedinjavajući i našu slavnu istoriju sa ne baš uvek prijatnom sadašnjošću, ali svakako sa nadom na večnu radost u hrišćanskoj budućnosti. Vaša Svetosti, uz ovaj dar umoljavamo Vas kao nadležni arhijerej da blagoslovite ovo duhovno sabranje i da nas poučite – reči su Visokopreosvećenog Mitropolita g. Ilariona, posle kojih se obratio i Svetejši Patrijarh g. Porfirije:
– Zaista imajući na umu tragičan događaj koji se desio u Novom Sadu, našu tugu i bol, kao izraz naše ljubavi prema Bogu i prema bližnjem, kao izraz naše vere, treba da pretočimo u molitve za pokoj svih onih koji su postradali u Novom Sadu i da se molimo Bogu da Gospod da snage bližnjima postradalih, da iznesu ovo iskušenje. Imajmo veru u Vaskrslog Gospoda i u istinu i činjenicu da čovek kao ikona Božja nije biće stvoreno da bi nestalo, nego biće koje je stvoreno za večnost, stvoreno za Carstvo Božje. Neka Gospod podario onima koji su tragično izgubili živote juče u Novom Sadu Carstvo svoje, a njihovim bližnjima utehu.
– Mi smo se danas ovde, u Zaječaru, sabrali ljubavlju i blagoslovom Vašeg episkopa da obeležimo 190 godina od osnivanja Eparhije timočke, a onda i u isto vreme i javljanje Presvete Bogorodice pre 80 godina. Sabrali smo se u hramu Božjem, jer mi Srbi imamo pravoslavni hram kao svoju kuću, kao svoj dom, kao mesto sabiranja, ali ne sabiranja bilo kakvog i iz bilo kojeg razloga, nego imamo pravoslavni hram da bismo se u njemu sabirali kako bismo služili svetu Liturgiju i kroz svetu Liturgiju imali predukus Carstva Božjeg, kako bismo se u svetoj Liturgiji susretali sa živim Bogom, postajali sa Njim jedno – Njegovi sutelesnici i sukrvnici, ali i jedno među sobom. Zato postoji sveti hram, zato postoji i sveta Liturgija koja se u hramu služi. Liturgija nije ništa drugo nego projava Crkve kao tela Hristovog, kao zajednice vernih sa Bogom i jedinstva nas među sobom. Sve ostalo što iz svete Liturgije proističe i sve ostalo što mi imamo kao utisak o Crkvi nalazi svoj smisao samo ukoliko je zapečaćeno svetim bogosluženjem, molitvom Crkve, svetom Liturgijom – poručio je patrijarh Porfirije čiju besedu u celosti možete pročitati OVDE.
***
Patrijarh Porfirije je stigao u posetu Eparhiji timočkoj povodom velikih jubileja: 190. godišnjice od osnivanja te bogospasavane eparhije Srpske Pravoslavne Crkve, 190. godišnjice Sabornog hrama u Zaječaru i 80. godišnjice čudesnog javljanja Majke Božje u tom gradu.
Eparhija timočka pokriva istočni deo Srbije, područje kroz koje protiče reka Timok, a sastoji se od arhijerejskih namesništava boljevačkog, borsko-porečkog, zaječarskog, ključkog, knjaževačkog, negotinskog i sokobanjskog. Eparhijsko sedište nalazi se u Zaječaru, gde je zalaganjem kneza Miloša Obrenovića 1834. godine osnovana Eparhija timočka i izgrađen velelepni Saborni hram posvećen Rođenju Presvete Bogorodice. Eparhiju timočku krase manastiri Bukovo, Vratna, Sveta Trojica, Grlište, Koroglaš, Krepičevac, Lapušnja, Lozica, Manastirica i Suvodol. Na čelu Eparhije timočke nalazi se Visokopreosvećeni Mitropolit g. Ilarion.
Svake godine 6. oktobra u Zaječaru se služi sveta Liturgija u znak sećanja na čudesno javljanje lika Presvete Bogorodice Pećke, koja je zaštitila grad 1944. godine, u vreme ratnih sukoba prilikom oslobađanja Zaječara. Lik Majke Božje Pećke pojavljivao se od 6. do 8. oktobra 1944. godine u podrumu jedne porodične kuće u Zaječaru, u vreme najvećih borbi za oslobođenje grada između ruske vojske i nemačkih okupacionih snaga. Krijući se od neprestanog granatiranja, veliki broj civila ratne dane je provodio u podrumu te kuće moleći se Presvetoj Vladičici da spase grad i njegove stanovnike od uništenja. I zaista, javljanjem svog Prečistog lika Presveta Bogorodica je pružila pomoć i utehu žiteljima Zaječara, krepeći ih u veri i molitvi, a grad je sačuvan od daljeg bombardovanja i ubrzo zatim oslobođen.
U čast posete Patrijarha srpskog g. Porfirija, Istorijski arhiva Timočka Krajina iz Zaječara i Eparhija timočka su priredili u Galeriji Istorijskog arhiva u Zaječaru izložbu Rođenje hrama – 190 godina Saborne crkve u Zaječaru autora protojereja mr Igora Ivkovića i g. Nikole Milutinovića. Takođe u Galeriji Istorijskog arhiva u Zaječaru, danas je, u saradnji Eparhije timočke i Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta iz Beograda, održan naučni skup 190 godina od osnivanja Eparhije timočke 1834-2024. Njegova Svetost Patrijarh srpski g. Porfirije će služiti u nedelju, 3. novembra 2024. godine, svetu Liturgiju u Sabornom hramu Rođenja Presvete Bogorodice u Zaječaru sa početkom u 9 časova.
