Među najzagađenijim gradovima u Srbiji su oni koji se nalaze u blizini termoelektrana ili imaju razvijenu industriju ili se radi o većim mestima koji imaju veliki broj individualnih ložišta.
Dok je u nekim gradovima poput Smedereva, Bora ili Beograda primarni uzrok zagađenog vazduha veliko preduzeće kao što je železara, rudnik ili termoelektrana, s druge strane u mestima kao što je Niš najveći izvor zagađenja su individualna ložišta i saobraćaj.
Najugroženiji gradovi u našoj zemlji su Beograd, Smederevo, Bor, Valjevo i Pančevo.
Poslednjih godina problem zagađenog vazduha sve je izraženiji, a kako su kineske kompanije kupile najveće srpske industrijske gigante, Smederevo i Bor, ponovo su u vrhu najzagađenijih gradova u Srbiji.
Beograd zagađen i leti
Glavni grad Srbije već poslednjih nekoliko godina gotovo svakodnevno tokom najhladnijeg dela godine nalazi se u vrhu najzagađenijih gradova u svetu, a da se nekada nađe među prvima nije strano ni tokom leta, kao što je to bio slučaj kada je izbio požar na deponiji u Vinči, pa su se stanovnici Beograda višednevno „gušili“ u dimu i mirisu paljevine, ali i kako su pojedini pulmolozi tada upozoravali i nekih opasnih materija u vazduhu.
Tokom zimskih dana, mnogi kao uzrok zagađenog vazduha vide u termoelektrani u Obrenovcu, individualnim ložištima, posebno u prigradskim opštinama, ali i toplanama.
Međutim, vazduh u Beogradu nije ni tokom leti često zagađen, tako da je veliki uzrok zagađenja i ogroman saobraćaj u prestonici, ali i poljoprivredni radovi koji se obavljaju u prigradskim opštinama, pa se često tokom najtoplijih dana leta Beograd miriše na štalu.
Smederevci udišu kancerogene metale
Smederevo je grad koji je decenijama imao problem sa lošim kvalitetom vazduha, a posebno je do izražaja ovaj prbolem došao od kada je „najvećeg zagađivača“ u tom gradu, Železaru Smederevo, preuzeo kineski HBIS, koji je tada posrnulu proizvodnju u toj fabrici iz ekonomske krize izvukao kineski partner i značajno je uvećao, što je rezultiralo novim promenama na listi najzagađenijih gradova u Srbiji.
Samo tokom 2020. godine Smederevo je imao najveći broj dana kada je prekoračena dnevna granična vrednost PM10 čestica, ukupno 148.
Lokalno udruženje građana Pokret Tvrđava objavilo je nedavno rezultate laboratorijske analize prašine koja je sakupljena u naselju u okolini smederevske železare, a koja je pokazala da su u njoj nalaze kancerogeni metali. Ovo udruženje objavilo je zvanične podatke Doma zdravlja Smederevo da je broj aktivnih novoobolelih slučajeva maligniteta porastao 400 odsto za devet godina, odnosno sa 1.738 slučajeva 2011. do 6.866 slučajeva u 2019. godini.
Inače, nije železara jedini razlog zagađenog vazduha u Smederevu, već su tokom zima to i individualna ložišta jer se dobar deo smederevskih domaćinstava ne nalazi u sistemu centralnog grejanja.
Posledice Ziđina u Bor
Zbog aktivnosti kineske kompanije Ziđin koja je preuzela RTB meštani Bora suočeni su sa velikim zagađenjem vazduha sumpor-dioksidom.
Naime, Bor je grad u Srbiji sa najvećom količinom sumpor-dioksida u vazduhu. Bilo je dana kada je koncentracija bila i po nekoliko puta veća od dozvoljene vrednosti.
Pančevo – od rafinerije do hemijske industrije
Kada govorimo o industrijskim gradovima na listi najzagađenijih se nalazi i Pančevo. Pančevci već više decenija muče muku sa zagađenim vazduhom, a kao krivce za loš kvalitet vazduha vide u lokalnoj rafineriji nafte i drugim hemijskim postrojenjima kao što su Azotara i Petrohemija.
Zbog kotline Valjevo se „guši“
Tokom zimskih meseci često možemo da vidimo da je među zagađenije gradove i Valjevo. Međutim, kod ovog grada veliki ulogu ima i njegov geografski položaj jer se nalazi u kotlini. Tako u ovom gradu usled nedovoljno strujanja vazduha dolazi do zagađenja vazduha tokom zimskih dana zbog individualnih ložišta.
Izvor: N1
