U svetu svake godine usled upotrebe duvana i izloženosti duvanskom dimu prevremeno umire blizu osam miliona ljudi odnosno više od 20 000 svaki dan. U Srbiji, najmanje 15 000 ljudi prevremeno umre zbog pušenja.
Danas se pod sloganom „Život bez duvana-za bolju budućnost novih generacija“ obeležava Nacionalni dan bez duvanskog dima.
Aktivnosti u okviru obeležavanja Nacionalnog dana bez duvana upozoravaju javnost na štetne efekte upotrebe duvana kao i posledice izlaganja duvanskom dimu. U okviru obeležavanja Nacionalnog dana bez duvana intenziviraju se aktivnosti na promociji života u okruženju bez duvana kao i značaja prestanka upotrebe duvanskih proizvoda.
Tokom ovogodišnjeg Nacionalnog dana bez duvana posebno se naglašava značaj zaštite mladih od upotrebe duvana i ukazuje na nove izazove u vezi sa duvanom sa kojima se mladi susreću.
Duvanski dim sadrži preko 7000 različitih supstanci, među kojima je preko 250 jedinjenja opasnih po zdravlje i oko 70 materija za koje je utvrđeno da izazivaju maligna obolenja.
Upotreba duvana je povezana sa nastanom brojnih bolesti. Gotovo da nema organa uljudskom telu na koji duvan nema štetan uticaj, a dokazi o bolestima izazvanim duvanom se povećavaju već decenijama. Od svih smrtnih slučajeva uzrokovanih kardiovaskularnim bolestima, 17% je uzrokovano upotrebom duvana i izloženosti duvanskom dimu. Pušenje je takođe povezano sa rakom pluća kao posledica direktnog izlaganja pluća karcinogenima u duvanskom dimu. Pored raka pluća, upotreba duvana povezana je sa oboljevanjem od drugih malignih oboljenja kao što su rak bešike, debelog creva i rektuma, jednjaka, jetre, pankreasa, traheje, bronha.
Posebno osetljiva populacija su mladi, a većina današnjih pušača prvu cigaretu je zapalila tokom adolescencije. Rano otpočinjanje pušenja povezano je sa intenzivnijim pušenjemu odrasloj dobi i češćom pojavom zdravstvenih problema povezanih sa pušenjem. Mladi koji puše, pored većeg rizika oboljevanja od brojnih hroničnih nezaraznih obolenja tokom života, obično su manje fizički aktivnii imaju više problemasa disajnim organima.
Deca su posebno osetljiva i na izloženost duvanskom dimu iz okruženja, koji kod dece i odojčadi uzrokuje brojne zdravstvene probleme kao što su češći i jači napadi astme, respiratorne infekcije i infekcije uha.
Nepušači koji su izloženi duvanskom dimu udišu iste kancerogene materije kao i pušači. Što je veći nivo izloženosti duvanskom dimu, veći je rizik od razvoja raka pluća, bolesti srca i krvnih sudova i drugih obolenja.
U okviru obeležavanja Nacionalnog dana bez duvana posebno se apeluje na roditelje da zaštite svoju decu od duvanskog dima, jer mala deca često nemaju mogućnost izbora boravka u prostori bezu duvanskog dima.
U okviru obeležavanja ovogodišnjeg Nacionalnog dana bez duvana, ističu se i novi izazovi u kontroli duvana kao što su upotreba nargila i elektronskih cigareta među mladima.Posebno zabrinjava porast učestalosti istovremene upotrebe više duvanskih proizvoda ili elektronskih cigareta i duvana.
U okviruobeležavanja ovog značajnog datuma iz kalendara zdravlja mreža instituta i zavoda za javno zdravlje sa svojim partnerima kao i druge institucijei organizacije širom Srbije intenziviraćeaktivnosti na temu prevencije upotrebe duvana i izloženosti duvanskom dimu održavanjem velikog broja predavanja, tribina, javnih manifestacija, sportskih događaja…
